Akademija inženjerskih nauka Srbije, Beograd, 30. marta, 2011.,18 časova
Elektronska mikroskopija u nauci i inženjerstvu materijala
Velimir Radmilović
Univerzitet u Beogradu, Tehnološko-metalurški fakultet, Centar za nanotehnologije i funkcionalne materijale
Poboljšavanje postojećih i osvajanje i implementacija novih tehnologija kritično zavisi od raspoloživosti novih materijala. To se manifestuje u mnogim oblastima od suštinske važnosti za svaku zemlju, kao što su, energetske tehnologije, transport, komunikacije, procesiranje i čuvanje podataka, medicina, proizvodni sistemi, itd. Iz tih razloga, najugleniji univerziteti i istraživačke laboratorije u svetu, nglasak sve više stavljaju na razvoj novih materijala: metala i legura, poluprovodničkih materijala, keramike, kompozita, polimera i biomaterijala. Najrazvijenije zemlje sveta odavno su usvojile strategiju da se značajna istraživačka sredstva usmeravaju u karakterizaciju materijala, gde jedno od centralnih mesta zauzima elektronska mikroskopija, nezavisno od visokih troškova kupovine novih instrumenata, njene modernizacije i razvoja, jer omogućava uvid u struktru materijala, čak do atomarnog nivoa. Ova prezentacija je motivisana izuzetnim napretkom koji se u kontinuitetu dešava zadnjih pola veka u svetu, koliko postoji i iskustvo u primeni elektrosnke mikroskopije u studijama metalurgije i materijala na Tehnološko-metalurškom fakultetu Univerziteta u Beogradu. Napredak se, pre svega ogleda u kvantitativnoj elektronskoj mikroskopiji visoke rezolucije bazirane na faznom i Z kontrastu, hemijskom mapiranju filtriranim energijama, in-situ mikroskopiji, orijentacionom kristalografskom mapiranju, mikroskopiji koja bazira na fokusiranim jonskim snopovima, itd. Ova prezentacija će ilustrovati važnost razumevanja fundamentalnih aspekata koji leže u osnovi ponašanja nanofaza ugrađenih u čvrste matrice i njihove uloge u razvoju mikrostrukture materijala. Zbog skale i prirode takvih mikro/nano struktura, elektronska mikroskopija je metoda od suštinske važnosti za njihovu karakterizaciju. Fundamentalni principi, ustanovljeni koristeći model sisteme, iskorišćeni su za projektovanje i testiranje novih materijala, uglavnom od interesa za tehnologije koje se bave rešavanjem energetskih problema, kao što su nove legure za transportne sisteme, termoelektrični materijali, kompoziti, katalizatori i slično.